Μειωμένες ποινές για ανήλικους παραβάτες

Oμπρέλα προστασίας στα ανήλικα παραβατικά άτομα άνοιξε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Χ.Καστανίδης με νομοσχέδιο που έδωσε στη δημοσιότητα, αναφέρει σε άρθρο του Το Βήμα (23/3/2010). Με το νομοσχέδιο δημιουργείται δίκτυο προστασίας για τα «παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Καστανίδης, και επέρχονται «τομές» στην ποινική νομοθεσία για τους ανήλικους δράστες. Κανόνας των νέων ρυθμίσεων είναι ότι η μεγαλύτερη ποινή που μπορεί να επιβληθεί σε ανήλικο είναι τα δέκα έτη, αντί των 20 που προβλέπεται σήμερα. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, εκεί δηλαδή όπου για τους ενηλίκους προβλέπεται ποινή ισόβιας κάθειρξης, οι ανήλικοι τιμωρούνται με ποινές έως 15 χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει την υπό όρους απόλυση των ανηλίκων μετά την έκτιση του μισού της ποινής τους.
Μόνο αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα επιβάλλονται στους ανηλίκους έως το 15ο έτος της ηλικίας, αντί του 13ου που προβλέπεται σήμερα. Επίσης, ο σωφρονιστικός περιορισμός ανηλίκου σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων για κακουργηματικού χαρακτήρα πράξη μπορεί να επιβληθεί υπό την προϋπόθεση ότι ο δράστης έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του. Η προσωρινή κράτηση των ανηλίκων δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη των έξι μηνών, αντί των 18 που ισχύει, και επιβάλλεται μόνο στις περιπτώσεις κατά τις οποίες για το διαπραχθέν αδίκημα προβλέπεται ποινικός σωφρονισμός. Ακόμη, θεσμοθετείται η κατάργηση της διαδικασίας του αυτοφώρου, κάτι που ισχύει σήμερα εθιμικά, χωρίς όμως να προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου. Υποχρεωτική θα είναι πλέον η παράσταση δικηγόρου στα δικαστήρια ανηλίκων. Και αν ο ανήλικος δεν έχει δικηγόρο, το δικαστήριο θα διορίζει συνήγορο υπεράσπισης. Οι ανήλικοι για πρώτη φορά θα έχουν δικαίωμα παράστασης και ακρόασης στα Τριμελή Δικαστήρια Ανηλίκων, όταν θα αποφασίζεται η υπό όρους απόλυσή τους.
Πρόεδρος Πρωτοδικών και όχι πρωτοδίκης θα προεδρεύει από εδώ και στο εξής στα δικαστήρια ανηλίκων. Εξάλλου είναι αναγκαία πλέον η προηγούμενη υποχρεωτική ακρόαση του ανηλίκου από τον δικαστή ανηλίκων και η συνεκτίμηση της προσωπικής του γνώμης πριν από τη λήψη κάθε απόφασης για τον εγκλεισμό του σε ίδρυμα, και πολύ περισσότερο για τις περιπτώσεις όπου ο ανήλικος συμβιώνει με άτομα που τελούν καθ΄ έξιν ή κατ΄ επάγγελμα αξιόποινες πράξεις. Παράλληλα, προβλέπεται η ίδρυση ΝΠΔΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα («Κέντρο Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Θυματοποίησης και της Εγκληματικότητας των Ανηλίκων»), το οποίο θα εποπτεύεται από το υπουργείο Δικαιοσύνης και θα έχει ως έργο τον συντονισμό της δράσης όλων των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων, την ανάπτυξη συνεργασίας με μη κυβερνητικές οργανώσεις, με εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς κτλ. Εν τω μεταξύ, μετά το Πάσχα, όπως δήλωσε ο κ. Καστανίδης, θα καταθέσει την τροπολογία «μιας παραγράφου» στη Βουλή, με την οποία δεν θα είναι πλέον ιδιώνυμο αδίκημα η χρήση της κουκούλας. Το ίδιο διάστημα θα καταθέσει και δεύτερη τροπολογία με την οποία θα απαγορεύεται η λειτουργία των καμερών στους δημόσιους χώρους (πλατείες, συγκεντρώσεις, πορείες κ.α.).