Πλήρης Οδηγός «Εγώ πότε θα πάρω σύνταξη;»

24-05-2010

Ο χάρτης της συνταξιοδότησης αλλάζει άρδην
Οι συντάξεις που γνωρίζαμε αποτελούν ήδη μακρινό παρελθόν. Στο μέλλον θα απαιτούνται περισσότερα χρόνια εργασίας και υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές. Το κυβερνητικό σχέδιο για τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό περιλαμβάνει περικοπές στα ποσά, ανατροπές στον τρόπο υπολογισμού τους, αυξήσεις ορίων ηλικίας για την 35ετία και τις μητέρες ανηλίκων, ώθηση των ασφαλισμένων ... προς τα 40 έτη εργασίας και δραστική περικοπή των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Οι μόνοι που δεν θα υποστούν τις επώδυνες αλλαγές είναι οι ασφαλισμένοι που θεμελίωσαν ή θα θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέσα στο 2010. Δεν θίγονται επίσης όσοι ασφαλίστηκαν πριν από το 1983, ενώ δεν επηρεάζονται τα όρια όσων συνταξιοδοτούνται με 37 έτη ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας.
ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ
Από το 2010
1. Θα κόβεται μέρος της σύνταξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για όσους εργάζονται. Για όσους συνταξιούχους εργάζονται και είναι κάτω από 55 ετών αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης. Σε όσους είναι πάνω από 55 ετών το ποσό της κύριας σύνταξης που ξεπερνά τα 30 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη (33 ευρώ την ημέρα ή 990 ευρώ τον μήνα) καταβάλλεται μειωμένο κατά 70%.
2. Καθιερώνεται το «εργόσημο» για απασχόληση οικιακών βοηθών, εργατών γης κτλ.
Από 1ης Αυγούστου 2010
3. Νέος ΛΑΦΚΑ για συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ με συντελεστές 3%, 5%, 7%, 9%.
Από το 2011
4. Αυστηρές ποινές για πρόωρη συνταξιοδότηση. Προβλέπεται 6% μείωση της σύνταξης για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται του ορίου για τη συνταξιοδότηση για κύρια σύνταξη (από 4,5% σήμερα). Οποιος συνταξιοδοτείται 5 χρόνια νωρίτερα θα λαμβάνει 30% λιγότερη σύνταξη.
5. Σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας μητέρων ανηλίκων ασφαλισμένων στο ΙΚΑ.
6. Καταργούνται οι συντάξεις άγαμων και διαζευγμένων θυγατέρων. Συντάξεις που ήδη καταβάλλονται δεν πρόκειται να επηρεαστούν. Οπου προβλέπεται επανακρίνονται και όπου προβλέπεται διακόπτονται ως τα 65 έτη.
7. Καταργούνται τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου.
8. Ξεκινά ο επανέλεγχος των αναπηρικών συντάξεων.
9. Από τον Ιούλιο αναμορφώνεται η λίστα βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.
10.Το ύψος των επικουρικών συντάξεων θα εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση των ταμείων. Ως τον 12ο μήνα του 2011 υποχρεούνται να εκπονήσουν αναλογιστικές μελέτες.
11.Σταδιακή αύξηση στο 60ό έτος ηλικίας από 58ο για τους δημοσίους υπαλλήλους με 35 έτη ασφάλισης.
12.Δημόσιοι υπάλληλοι και ελεύθεροι επαγγελματίες (γιατροί, μηχανικοί και δικηγόροι) εφόσον έχουν και άλλη δουλειά θα πληρώνουν εισφορές σε δύο Ταμεία.
Από το 2013
13.Οι νεοεισερχόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι εντάσσονται στο ΙΚΑ.
14.Από 1.1.2013 μειώνεται στο 2% για κάθε έτος ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης για όλους τους ασφαλισμένους (σήμερα σε ορισμένες περιπτώσεις όπως ΟΑΕΕ- ΤΕΒΕ φτάνει ως και το 3,5%).
15.Σταδιακή αύξηση στο 60ό έτος από το 58ο σήμερα για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους με 35 έτη ασφάλισης.
Από το 2018
16.Θα ισχύσει ο νέος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης για όλους τους ασφαλισμένους.Τα έτη από το 2013 και εντεύθεν υπολογίζονται με τον νέο τρόπο.
17.Καθίστανται ως βάση υπολογισμού τα 10 έτη και σταδιακά θα φθάσουν στο σύνολο του εργασιακού βίου με έτος-βάση το 2013.
18.Καθιερώνεται βασική σύνταξη 360 ευρώ μηνιαίως με εισοδηματικά κριτήρια (5.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα για άγαμο, 10.000 ευρώ ανά οικογένεια). Παράλληλα χορηγείται αναλογική σύνταξη που προκύπτει από τις ασφαλιστικές εισφορές στο σύνολο του ασφαλιστικού βίου. Οι αλλοδαποί και οι ημεδαποί για να πάρουν τη βασική σύνταξη θα πρέπει να παραμείνουν στη χώρα για 35 έτη.
19.Το υφιστάμενο σύστημα ισχύει ως το 2013 και οι νέοι συντελεστές αναπλήρωσης θα ισχύσουν μετά. Οι συντελεστές αναπλήρωσης είναι οι ισχύοντες για διάστημα εργασιακού βίου ως το 2013 και κλιμακωτοί (νέοι) μετά το 2013.
20.Το γενικό όριο συνταξιοδότησης παραμένει αμετάβλητο στα 65 έτη.
21.Η ανώτατη κύρια σύνταξη δεν θα ξεπερνάει τα 2.773 ευρώ/μήνα.
22.Από το 2020 το γενικό όριο ηλικίας θα αναπροσαρμόζεται με βάση το προσδόκιμο ζωής.
23.Από το 2018 τα ταμεία κύρια ασφάλισης ενοποιούνται σε 3 (Μισθωτών, Αγροτών, Αυτοαπασχολουμένων). Εξαιρούνται το ταμείο των επιστημόνων και των εργαζομένων στον Τύπο.

Πότε θα πάρω σύνταξη
Καμία σύνταξη δεν θα απονέμεται σε ηλικία μικρότερη των 60 ετών του ασφαλισμένου πλην των μητέρων ανηλίκων και των βαρέων επαγγελμάτων που αναθεωρούνται εκ βάθρων. Η πρόωρη αποχώρηση θα κοστίζει ακριβά σε μειώσεις του τελικού ποσού της σύνταξης. Μπορούν να βγουν στο 55ο έτος οι εργαζόμενοι στα βαρέα (ΒΑΕ και 53ο με μειωμένη) και στο 57ο και 55ο αντιστοίχωςσταδιακά- από το 2013 όσοι έχουν 35ετία (ως το 2013 που θα αρχίσει να αυξάνει αυτό το όριο έως ότου συμπληρωθεί το 60ό έτος). Οσοι έχουν συμπληρώσει 37ετία. Οσοι ασφαλισμένοι έχουν μικρότερα καταστατικά- από το Ταμείο τουςόρια.
Το νομοσχέδιο δεν αυξάνει κανένα όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση εκτός από τα προβλεπόμενα στον νόμο Πετραλιά (3655/08) για τις μητέρες ανηλίκων και τα όρια των δημοσίων υπαλλήλων που αφορούν την 35ετία. Επίσης αυξάνονται τα όρια των ανδρών δημοσίων υπαλλήλων.
Μητέρες ανηλίκων. Οι γυναίκες αποτελούν τα πρώτα θύματα των αλλαγών. Μετά το πάγωμα του νόμου Πετραλιά για το 2010, η κυβέρνηση επαναφέρει την εφαρμογή του από την 1η Ιανουαρίου 2011. Η πρώτη κατηγορία ασφαλισμένων που θα θιγεί είναι οι μητέρες ανηλίκων που ασφαλίζονται στο ΙΚΑ. Το όριο ηλικίας στην περίπτωση αυτή θα αυξάνεται σταδιακά από τα 50 στα 55 έτη. Στον ίδιο νόμο προβλέπεται αύξηση των ορίων ηλικίας και για τις μητέρες ανηλίκων στα ειδικά ταμεία μισθωτών (τράπεζες και ΔΕΚΟ) τα οποία είναι ενταγμένα στο ΙΚΑ. Για αυτά τα Ταμεία η προσαρμογή ξεκινά από το 2013. Απειλούνται με αυξήσεις ορίων ηλικίας τουλάχιστον κατά μία πενταετία. Αυτό προκύπτει είτε από την εφαρμογή του νόμου Πετραλιά που είχε παγώσει είτε από το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για την εξίσωση ορίων ανδρών και γυναικών στον δημόσιο τομέα. Η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης θα ξεκινήσει από την 1η Ιανουαρίου 2011 και θα ολοκληρωθεί ως τις 31 Δεκεμβρίου 2013.
Μητέρες ανηλίκων στο ΙΚΑ. Κατά μία πενταετία θα αυξηθεί η ηλικία συνταξιοδότησης των γυναικών με ανήλικα παιδιά, ώστε να πάει από το 50ό στο 55ο έτος. Η συγκεκριμένη ρύθμιση προβλέπεται στον νόμο Πετραλιά, ο οποίος έχει «παγώσει» για έναν χρόνο και θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2011.
Μητέρες ανηλίκων στα ειδικά ταμεία μισθωτών (ΔΕΚΟ και τράπεζες) και στα ταμεία Τύπου. Και σε αυτή την περίπτωση θα αυξηθεί κατά μία πενταετία η ηλικία συνταξιοδότησης των γυναικών με ανήλικα παιδιά. Η συγκεκριμένη ρύθμιση θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2013. Το όριο ηλικίας για τη συνταξιοδότηση θα αυξάνεται κατά 12 μήνες τον χρόνο ώσπου να φτάσει το 55ο έτος.
35ετία: Οι δημόσιοι υπάλληλοι που συνταξιοδοτούνται με 35ετία σε ηλικία 58 ετών, στα διακά από το 2011 θα φθάσουν στο 60ό έτος της ηλικίας. Η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης θα είναι έξι μήνες τον χρόνο. Ανάλογη ρύθμιση προβλέπεται και στον νόμο Πετραλιά και για τους ασφαλισμένους στον ιδιωτικό τομέα από το 2013. Από 1/1/2011 εφαρμόζεται ο νόμος Πετραλιά (αυξάνοντας από τα 58 στα 60 έτη το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για ασφαλισμένους από το 1983 και μετά). Από το 2011 θα αυξηθεί το όριο των 50 ετών κατά έναν χρόνο για τις μητέρες ανηλίκων (σταδιακά θα φτάσει στα 55). Επίσης από 1/1/2011 θα επέλθει εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Περίπου 140.000 εργαζόμενες στο Δημόσιο θα είναι πλέον υποχρεωμένες να συνταξιοδοτούνται είτε στα 60 με μειωμένη σύνταξη είτε στα 65 με πλήρη. Μεγάλες χαμένες θα είναι οι παλαιές ασφαλισμένες, δηλαδή όσες άρχισαν να εργάζονται την 1η Ιανουαρίου 1983 ως και τις 31 Δεκεμβρίου 1992.
Εργαζόμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Νέος κατάλογος τόσο σε δημόσιο όσο και ιδιωτικό τομέα θα ισχύσει για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Οι αλλαγές θα αγγίξουν όσους ασφαλιστούν για πρώτη φορά την 1η Ιουλίου 2011 και όπως διαβεβαιώνει το υπουργείο Εργασίας δεν θα επηρεαστούν οι «παλαιοί» ασφαλισμένοι. Σε όσα επαγγέλματα εξαιρεθούν από τη λίστα τα όρια ηλικίας των νέων θα αυξηθούν από πέντε ως και επτά χρόνια.

Σύνταξη στα 65 για άνδρες και γυναίκες στο Δημόσιο, από το 2013
Στην εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στο Δημόσιο στην οροφή των 65 ετών, που ισχύει σήμερα για τους άνδρες που προσλήφθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 1983 και για τις γυναίκες, θα προχωρήσει η κυβέρνηση με ξεχωριστό νομοσχέδιο το οποίο έχει έτοιμο ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου.
Η εξίσωση θα γίνει σταδιακά, αρχής γενομένης από το 2011, και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2013. Μέσα στην τριετία θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας κατά πέντε χρόνια.
Στην ακραία περίπτωση που μια γυναίκα (ανύπαντρη, χήρα ή διαζευγμένη) είχε προσληφθεί στο Δημόσιο το 1986 και δεν προλαβαίνει εφέτος να βγει στη σύνταξη με 25ετία, διότι δεν έχει συμπληρώσει το 60ό της ηλικίας, θα αναγκαστεί να παραμείνει στην εργασία έξι χρόνια ακόμη, ώσπου να συμπληρώσει το 65ό της ηλικίας.
Βέβαια, για όλες τις γυναίκες που συμπληρώνουν 35 χρόνια εργασίας στο Δημόσιο θα ισχύει ό,τι και για τους άνδρες, δηλαδή η σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω 35ετίας από το 58ο στο 60ό έτος της ηλικίας.
Για τις γυναίκες που έχουν προσληφθεί προ του 1983 και ήδη συμπληρώνουν 27 χρόνια εργασίας (δηλαδή έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης) είναι προφανές ότι μπορούν να παραμείνουν στην εργασία τους, αφού για αυτές τις κατηγορίες δεν θα ισχύσουν οι αλλαγές.
Τουλάχιστον έτσι δεσμεύθηκε η κυβέρνηση με τη σχετική τροπολογία που κατάθεσε στον νόμο με την υλοποίηση των μέτρων του ΔΝΤ, προκειμένου να ανακοπεί το κύμα συνταξιοδοτήσεων στο Δημόσιο.
Μόνο το τελευταίο τετράμηνο υποβλήθηκαν πάνω από 15.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης στο Δημόσιο, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός συνταξιοδοτηθέντων πολιτικών υπαλλήλων να φθάσει στις 220.000 (από 204.000 που ήταν τον περασμένο Οκτώβριο με την κατάρτιση του προϋπολογισμού. Για τις μητέρες θα ισχύσει ό,τι προβλέπει ο νόμος Πετραλιά, δηλαδή ό,τι θα ισχύσει και στον ιδιωτικό τομέα. Συνολικά από το Δημόσιο συνταξιοδοτούνται σήμερα 420.000 άτομα (πολιτικοί συνταξιούχοι, στρατιωτικοί, αγωνιστές Εθνικής Αντίστασης, κληρικοί, εργαζόμενοι στους ΟΤΑ).
Μάλιστα, οι πληροφορίες λένε ότι το ΔΝΤ ζήτησε να καταργηθούν οι συντάξεις αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης (24.900 περιπτώσεις) αλλά πείστηκε να μην κοπούν, καθώς είναι πολύ χαμηλές, στην ουσία πρόκειται για προνοιακά επιδόματα, και αφορούν πλέον υπερηλίκους.
Στην ουσία φθάνουμε στο τέλος της καταβολής συντάξεων από το Δημόσιο, καθώς, όπως προβλέπει ο νόμος, από το 2013 όλοι οι νέοι δημόσιοι υπάλληλοι θα ασφαλίζονται στο ΙΚΑ. Επίσης, προβλέπεται να καταργηθούν τα επικουρικά ταμεία τους (ΤΕΑΔΥ και Μετοχικό Ταμείο) καθώς θα περάσουν στο ΕΤΑΜ.
Ποιοι δε θίγονται
Καμία μεταβολή δεν θα υποστούν από τις επερχόμενες αλλαγές οι ασφαλισμένοι που θεμελίωσαν ή θα θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέσα στο 2010. Το δικαίωμα αυτό διασφαλίζεται με νομοθετική ρύθμιση η οποία ψηφίστηκε πρόσφατα. Οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται χωρίς να επηρεαστούν από τις νέες ασφαλιστικές ρυθμίσεις όταν αποφασίσουν να συνταξιοδοτηθούν. Η ρύθμιση αυτή δίνει ακόμη τη δυνατότητα σε όσους έχουν υποβάλει παραίτηση από την αρχή του έτους να την ανακαλέσουν- εντός ενός μηνός- και να επανέλθουν στην εργασία τους. Η σχετική ρύθμιση συμπεριελήφθη στον νόμο με τα νέα οικονομικά μέτρα και ορίζει ότι τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται τουλάχιστον ως 31.12.2010 δεν θίγονται από την παραμονή των υπαλλήλων στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους.
Ταυτοχρόνως ο υφυπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης έχει ξεκαθαρίσει ότι «όσοι ασφαλίστηκαν πριν από το 1983 δεν θα υποστούν καμιά αλλαγή στα όρια συνταξιοδότησής τους».
Καμία μεταβολή ως προς το όριο συνταξιοδότησης δεν επέρχεται και για όσους συνταξιοδοτούνται με 37 έτη ασφάλισης- χωρίς όριο ηλικίας. Ωστόσο στην κατηγορία αυτή θα επέλθουν αλλαγές στο ύψος της σύνταξης που θα λάβει ο ασφαλισμένος. Η σύνταξη θα είναι μικρότερη εφόσον ο ασφαλισμένος συνταξιοδοτηθεί μετά το 2018, οπότε θα ισχύσει ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων.

Πώς θα υπολογίζονται οι συντάξεις
Ριζικές αλλαγές επέρχονται με το νομοσχέδιο στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων. Ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2018 για το Δημόσιο και για όλα τα Ταμεία. Οι ασφαλισμένοι θα λαμβάνουν «βασική» σύνταξη, που στην ουσία είναι η συμμετοχή του κράτους, και «αναλογική» σύνταξη, η οποία υπολογίζεται σύμφωνα με τα έτη ασφάλισης και τις αποδοχές.
Η βασική δεν αναλογεί σε ασφαλιστικές εισφορές και χορηγείται μετά την 1.1.2018 υπό προϋποθέσεις. Η αναλογική σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα έτη ασφάλισης και τον μισθό. Οι ασφαλισμένοι για πρώτη φορά από 1.1.2013 και εφεξής, που θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μετά την 1.1.2018, δικαιούνται αναλογικό ποσό σύνταξης. Στο νομοσχέδιο προβλέπονται 12 ασφαλιστικές κατηγορίες για τους μισθωτούς και 14 κατηγορίες για τους αυτοαπασχολούμενους.
Οι συντελεστές για τον υπολογισμό των συντάξεων στους μισθωτούς ξεκινούν από το 0,7% και μπορεί να φτάσουν ως και το 3%. Με παραδείγματα που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Εργασίας, φαίνεται ότι το ποσοστό αναπλήρωσης, που με το ισχύον σύστημα είναι 70%, μειώνεται (κατά μέσον όρο) στο 65%, με αποτέλεσμα μεσοσταθμικά η τελική σύνταξη να μειώνεται κατά 7%.
Αναλογική σύνταξη: Οι ασφαλισμένοι για πρώτη φορά σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης από 1.1.2013 και εφεξής που θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μετά την 1.1.2018 δικαιούνται αναλογικού ποσού σύνταξης με βάση τον συνολικό χρόνο ασφάλισής τους, ο οποίος δεν μπορεί να είναι μικρότερος του ενός πλήρους έτους ασφάλισης ή 300 ημερών και με τη συμπλήρωση των ορίων ηλικίας που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία κατά περίπτωση. Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης, αν ο χρόνος ασφάλισης είναι μικρότερος των 15 ετών ή 4.500 ημερών ασφάλισης, καθορίζεται το 65o έτος.
Η μηνιαία σύνταξη των ανωτέρω υπολογίζεται για κάθε πλήρες έτος ασφάλισης, με βάση ποσοστά επί των προβλεπόμενων συντάξιμων αποδοχών ή ασφαλιστικών κατηγοριών, τα οποία καθορίζονται ως εξής:
Κίνητρα παραμονής στην εργασία: Το ποσό της σύνταξης για όσους παραμένουν στην υπηρεσία μετά τη συμπλήρωση 35ετούς συντάξιμου χρόνου αυξάνεται κατά 2,5% για κάθε πλήρες έτος ασφάλισης, ή 300 ημέρες υπηρεσίας πέραν του 35ου έτους μέχρι και του 37ου, και κατά 3,5% για κάθε πλήρες έτος ασφάλισης ή 300 ημέρες υπηρεσίας πέραν του 37ου έτους μέχρι και του 40ού. Το ποσοστό σύνταξης του μηνιαίου συντάξιμου μισθού των υπαλλήλων που προσελήφθησαν στο Δημόσιο μέχρι 31.12.1992 και παραμένουν στην υπηρεσία μετά τη συμπλήρωση 35ετούς συντάξιμου χρόνου αυξάνεται κατά 2,5% για κάθε έτος ασφάλισης πέραν του 35ου έτους έως του 40ού.
Αυτοαπασχολούμενοι Τα ποσοστά ανά ασφαλιστική κατηγορία των αυτοαπασχολουμένων ορίζονται ως εξής: Για τις Α.Κ., από την πρώτη ως και την 6η, ποσοστό 0,9%, Για την 6η Α.Κ. ποσοστό 1%. Για την 7η Α.Κ. ποσοστό 1,1%. Για την 8η Α.Κ. ποσοστό 1,2%. Για την 9η Α.Κ. ποσοστό 1,3%. Για την 10η Α.Κ.- 14η ποσοστό 1,4% και ως το 27ο έτος ασφάλισης. Από το 28ο έτος, το ανωτέρω ποσοστό προσαυξάνεται ανά έτος κατά 0,1% για κάθε επόμενη τριετία και ως το 36ο ασφάλισης. Από το 37ο έτος και άνω, η προσαύξηση ανέρχεται σε 2,1% ανά έτος ασφάλισης.
Η βασική σύνταξη
Το ύψος του ποσού της βασικής σύνταξης για το έτος 2010 καθορίζεται στο ποσό των τριακοσίων εξήντα ευρώ (360,00 ευρώ) και αναπροσαρμόζεται με βάση τη μεταβολή του πληθωρισμού, του ΑΕΠ και τις οικονομικές δυνατότητες των ασφαλιστικών ταμείων. Η βασική σύνταξη αποτελεί το τμήμα της σύνταξης που αποτυπώνει την αλληλεγγύη του κράτους και του συστήματος. Η βασική σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης. Το ποσό της βασικής σύνταξης μειώνεται στις περιπτώσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος σε μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος, σε μειωμένη σύνταξη λόγω αναπηρίας, καθώς και στην περίπτωση χορήγησης σύνταξης λόγω θανάτου. Οι ανασφάλιστοι και όσοι έχουν συμπληρώσει λιγότερες από 4.500 ημέρες ή 15 έτη ασφάλισης σε ασφαλιστικούς οργανισμούς κύριας ασφάλισης ή στο Δημόσιο δικαιούνται τη βασική σύνταξη, εφόσον πληρούν αθροιστικά τα παρακάτω κριτήρια: 1. Εχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους. 2. Το ατομικό και το οικογενειακό τους εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή, κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος, δεν υπερβαίνει το 14πλάσιο και το 28πλάσιο του κατά τα ανωτέρω πλήρους ποσού βασικής σύνταξης αντίστοιχα. 3. Διαμένουν στην Ελλάδα για τουλάχιστον δεκαπέντε (15) έτη μεταξύ του 15ου και του 65ου έτους της ηλικίας τους. Το ύψος της βασικής σύνταξης είναι πλήρες για όσους πληρούν αθροιστικά τα ανωτέρω κριτήρια και έχουν συμπληρώσει στη χώρα τουλάχιστον τριάντα πέντε (35) πλήρη έτη διαμονής και μειώνεται κατά 1/35 για κάθε έτος που υπολείπεται των τριάντα πέντε (35) ετών διαμονής (αφορά τους αλλοδαπούς). Η βασική σύνταξη στην κατηγορία αυτή των δικαιούχων δεν μεταβιβάζεται σε δικαιοδόχα πρόσωπα. Αρμόδιος φορέας καταβολής της βασικής σύνταξης για αυτή την κατηγορία είναι ο φορέας κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, από όπου καταβάλλεται αναλογικό ποσό σύνταξης ή ο ΟΓΑ σε περίπτωση μη δικαιούχων αναλογικού ποσού σύνταξης.
Οι αναπηρικές και οι επικουρικές
Αναπηρικές συντάξεις. Αλλάζει το καθεστώς χορήγησης των αναπηρικών συντάξεων με στόχο να περιοριστούν φαινόμενα συντάξεων-«μαϊμούδων». Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου του 2011 δημιουργείται Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ), ενώ καταργούνται όλες οι άλλες επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας. Επιπλέον, με κοινή απόφαση των υπουργών Υγείας και Εργασίας καταρτίζεται Μητρώο Ατόμων με αναπηρία. Στο νομοσχέδιο υπάρχουν αναλυτικά οι προϋποθέσεις για τη «μονιμοποίηση» των συντάξεων αναπηρίας των ασφαλισμένων μετά το 1993.
Επικουρικές συντάξεις: Από την οικονομική βιωσιμότητα του κάθε Ταμείου θα εξαρτάται το ύψος της επικουρικής σύνταξης. Ως το τέλος του 2001 η Εθνική Αναλογιστική Αρχή πρέπει να εκπονήσει μελέτες βιωσιμότητας των επικουρικών Ταμείων. Συνταξιοδότηση άγαμων και διαζευγμένων θυγατέρων: Από την 1η Ιανουαρίου του 2011 καταργούνται οι γενικές ή καταστατικές διατάξεις των ασφαλιστικών οργανισμών κύριας και επικουρικής ασφάλισης, καθώς και του Δημοσίου, για τη συνταξιοδότηση άγαμων και διαζευγμένων θυγατέρων και αδελφών. Συντάξεις που ήδη καταβάλλονται εξακολουθούν να καταβάλλονται και επανακρίνονται όπου προβλέπεται (άρθρο 14). Καθορίζεται ενιαίο σύστημα ρύθμισης των οφειλών: Προβλέπονται 36 μηνιαίες δόσεις με την προϋπόθεση της καταβολής από τον οφειλέτη των τρεχουσών εισφορών. Η μηνιαία δόση δεν μπορεί να είναι μικρότερη του ποσού των 200 ευρώ (η διμηνιαία 400 ευρώ) και προκειμένου για οφειλέτες του ΟΓΑ και του ΟΑΕΕ του ποσού των 100 ευρώ (η διμηνιαία των 200 ευρώ).