Απόλυτος άρχοντας ο νέος διευθυντής - Οι διευθυντές, μάνατζερ και αξιολογητές

ΣΕ ΔΗΜΟΤΙΚΑ, ΓΥΜΝΑΣΙΑ, ΛΥΚΕΙΑ

Μάνατζερ αλλά και αξιολογητές, που θα διοικούν με κριτήρια ιδιωτικού δικαίου, με αυξημένες αρμοδιότητες και προσόντα, είναι ο καινούργιος ρόλος που εισάγει για τους διευθυντές των Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων το υπουργείο Παιδείας στο νέο σχολείο που δημιουργεί.
Στο σχέδιο νόμου που έχει καταρτίσει το υπουργείο Παιδείας για την «αναδιοργάνωση των περιφερειακών υπηρεσιών της εκπαίδευσης», αποδυναμώνεται ο ρόλος του Συλλόγου Διδασκόντων, που είναι συλλογικό όργανο, και αρμοδιότητές του μεταφέρονται στο διευθυντή, που έχει πλέον αναβαθμισμένο και κυρίαρχο ρόλο.
Με το νέο νόμο, οι διευθυντές μεγάλων σχολικών μονάδων απαλλάσσονται πλήρως από τα διδακτικά τους καθήκοντα. Εχουν την πλήρη ευθύνη της ομαλής λειτουργίας του σχολείου, που περιλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις που έχουν σήμερα, ενώ επιπλέον αναλαμβάνουν τις εξής αρμοδιότητες:
*Μετέχουν στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών του σχολείου και είναι υπεύθυνοι, σε συνεργασία με τα στελέχη Παιδαγωγικής Καθοδήγησης, για την κατάρτιση προγραμμάτων ενδοσχολικής επιμόρφωσης.
**Εχουν την ευθύνη για την οργάνωση των διαδικασιών αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας και για την εκπόνηση και υλοποίηση ολοκληρωμένων σχεδίων δράσης βελτίωσής της.
**Εχουν την αποκλειστική ευθύνη της ηλεκτρονικής ενημέρωσης των ατομικών υπηρεσιακών φακέλων των εκπαιδευτικών και των οικονομικών δεδομένων και των στοιχείων της αυτοαξιολόγησης.
**Είναι οι πειθαρχικοί προϊστάμενοι για το προσωπικό της σχολικής μονάδας και μπορούν να τους επιβάλουν έγγραφη επίπληξη, καθώς και την πειθαρχική ποινή του προστίμου μέχρι το ένα έκτο των μηνιαίων αποδοχών.
Παρά το γεγονός ότι στο εισηγητικό κείμενο «για την αναδιάρθρωση των περιφερειακών υπηρεσιών της εκπαίδευσης», το υπουργείο αναφέρει πως πρόθεσή του είναι «να καταστήσει τη σχολική μονάδα και τους εκπαιδευτικούς πρωταγωνιστές» και ότι στις κεντρικές του επιδιώξεις είναι «η ενίσχυση της αυτονομίας της σχολικής μονάδας και της δυνατότητάς της να προγραμματίζει, να οργανώνει, να υλοποιεί και να αξιολογεί το έργο της», στα άρθρα που ακολουθούν η εικόνα είναι διαφορετική.
Στο υφιστάμενο μοντέλο διοίκησης, ο διευθυντής της σχολικής μονάδας εισηγείται για όλα τα θέματα στο Σύλλογο Διδασκόντων (στον οποίο είναι και ο ίδιος μέλος με δικαίωμα ψήφου) και ο Σύλλογος αποφασίζει με πλειοψηφία. Η απόφαση καταγράφεται και συντάσσεται πρακτικό.
Ενώ λοιπόν στο άρθρο 3α του νέου νόμου, όπου περιγράφονται οι «Αρμοδιότητες του Συλλόγου Διδασκόντων», αναφέρεται ότι ο Σύλλογος Διδασκόντων αποτελεί συλλογικό όργανο χάραξης κατευθύνσεων για την καλύτερη εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής και την καλύτερη λειτουργία του σχολείου, στο άρθρο 3β αναφέρεται:
«Ο Σύλλογος αξιοποιεί αποτελεσματικά τις χρονικές δυνατότητες που διατίθενται στη διακριτική ευχέρεια της σχολικής μονάδας από το εθνικό πλαίσιο αναλυτικού προγράμματος, σύμφωνα με τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα χαρακτηριστικά του σχολείου, προτείνοντας στο διευθυντή εκπαιδευτικά προγράμματα, καινοτόμες δράσεις, δραστηριότητες κ.λπ.».
Δηλαδή ο ρόλος του υποβαθμίζεται αφού περιορίζεται στο να προτείνει. Ετσι, η ευθύνη μιας απόφασης ενός Συλλογικού Οργάνου, όπως είναι ο Σύλλογος Διδασκόντων, μεταφέρεται σε ατομικό επίπεδο, δηλαδή στην κρίση του διευθυντή.
Κατά τ' άλλα, ο Σύλλογος Διδασκόντων στο νέο νόμο:
**Διατηρεί την ευθύνη της επιλογής εκπαιδευτικού, διδακτικού και εποπτικού υλικού, στις περιπτώσεις και με τη διαδικασία που αυτό προβλέπεται.
**Προβαίνει σε προτάσεις για το είδος και τη μορφή της ενδοϋπηρεσιακής επιμόρφωσης του εκπαιδευτικού προσωπικού της σχολικής μονάδας.
**Εχει την ευθύνη, κατόπιν διαβούλευσης με όλη τη σχολική κοινότητα, για τη συμπλήρωση του «Κανονισμού λειτουργίας σχολικής μονάδας».
**Συνεδριάζει ύστερα από πρόσκληση του προέδρου του (πρόεδρος του Συλλόγου είναι ο διευθυντής του σχολείου) τακτικά, τουλάχιστον μία φορά πριν αρχίσουν τα μαθήματα, μία στο τέλος κάθε τριμήνου και εκτάκτως όταν το κρίνει σκόπιμο ο πρόεδρος ή το ζητήσει το ένα τρίτο των μελών του.
Αναβαθμισμένο ρόλο έχει όμως στο νέο νόμο και ο υποδιευθυντής, ο οποίος ορίζεται πρόεδρος στην «Επιτροπή Σχολικής Διαχείρισης», που δημιουργείται σε αντικατάσταση των σχολικών επιτροπών που έχουν καταργηθεί. Η επιτροπή αυτή, που θα έχει την ευθύνη των οικονομικών θεμάτων, είναι τριμελής. Τα άλλα δύο μέλη της είναι ένας από το Σύλλογο Διδασκόντων και ένας εκπρόσωπος του συλλόγου γονέων.
Μετά την εφαρμογή των νέων δεδομένων, είναι σαφές πως οι εκπαιδευτικοί που θα υποβάλουν αιτήσεις για διευθυντές σχολείων, το καλοκαίρι του 2011 (καθώς η θητεία των υπαρχόντων λήγει στις 31 Ιουλίου), θα πρέπει να έχουν αυξημένα παιδαγωγικά και διοικητικά προσόντα.
Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Παιδείας περιλαμβάνει πλήρη αναδιάρθρωση των περιφερειακών υπηρεσιών της εκπαίδευσης καθώς, όπως αναφέρεται στο εισηγητικό κείμενο του υπουργείου, το υπάρχον σύστημα είναι συγκεντρωτικό και πολύπλοκο