Οι άγνωστες ρήτρες του μνημονίου

Ο χάρτης των μέτρων έως το 2013
Και όμως, υπάρχουν στο μνημόνιο: τόσο το 1,2% μέσο ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης της σύνταξης όσο και η μείωση της αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης, αλλά και μια νέα αύξηση των φόρων πολυτελείας και ΦΠΑ από το 2011 ορίζονται ρητά. Ακολουθεί ένας οδηγός των βασικότερων όρων που συνυπογράψαμε με τους δανειστές μας.
Ασφαλιστικό
Ψήφιση ασφαλιστικού νομοσχεδίου, πριν από τα τέλη Ιουνίου.
Το μνημόνιο τονίζει την υποχρέωση στενής συνεργασίας με τους δανειστές μας για τη διαμόρφωση του νομοσχεδίου.
«Η μεταρρύθμιση- σημειώνεται- θα σχεδιαστεί σε στενή διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ και η εκτιμώμενη επίπτωσή της στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα θα επικυρωθεί από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ε.Ε.».
Αναφέρεται, συγκεκριμένα, ότι τα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η μεταρρύθμιση είναι τα εξής:
Συγχώνευση των Ταμείων σε 3 (έως το 2018).
Οι νέοι κανόνες για τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, τις εισφορές, τους κανόνες συσσώρευσης και την τιμαριθμική αναπροσαρμογή των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων πρέπει να εφαρμόζονται κατ΄ αναλογία προς όλους από 1/1/2013.
Οριο ηλικίας συνταξιοδότησης στα 65, ακόμη και για τις γυναίκες στο Δημόσιο (σταδιακά από 1/1/2011), που θα ολοκληρωθεί ώς τον Δεκέμβριο του 2013.
Σταδιακή αύξηση της ελάχιστης ανταποδοτικής περιόδου για συνταξιοδότηση με πλήρη σύνταξη από 37 σε 40 έτη έως το 2015.
Τροποποίηση του τύπου απονομής σύνταξης, για την ενίσχυση της σχέσης εισφορών και παροχών, με το ποσοστό συσσώρευσης να περιορίζεται σε έναν μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 1,2%. Αυτόματος μηχανισμός προσαρμογής, κάθε τρία χρόνια, της ηλικίας συνταξιοδότησης ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής, ξεκινώντας από το 2020.
Επέκταση, για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών από τα τελευταία 5 έτη στο σύνολο του εργασιακού βίου.
Μείωση του ανωτάτου ορίου στις συντάξεις.
Εισαγωγή εγγυημένου εισοδήματος βάσει εισοδηματικών κριτηρίων για τους ηλικιωμένους, πάνω από το νομοθετημένο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, για την προστασία των πιο ευάλωτων ομάδων.
Περιορισμός στην πρόσβαση στην πρόωρη συνταξιοδότηση. Ελάχιστη ηλικία πρόωρης συνταξιοδότησης τα 60 χρόνια από 1/1/2011, ακόμη και για όσους υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά και όσους έχουν 40 χρόνια εισφορών.
Κατάργηση των ειδικών κανόνων για τους ασφαλισμένους πριν από το 1993 (με παράλληλη διατήρηση των κεκτημένων δικαιωμάτων).
Ουσιαστική αναθεώρηση του καταλόγου των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.
Μείωση των συνταξιοδοτικών παροχών κατά 6% ετησίως για τα άτομα που συνταξιοδοτούνται μεταξύ 60 και 65 ετών, με περίοδο εισφορών μικρότερη των 40 ετών.
Αυστηρότεροι όροι και τακτική επανεξέταση της πλήρωσης των προϋποθέσεων για συντάξεις αναπηρίας.
Δημοσιονομικά
Νόμος που θα απαιτεί τη μηνιαία δημοσίευση από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έγκαιρων μηνιαίων στατιστικών στοιχείων για τα έσοδα, τις δαπάνες και τη χρηματοδότηση του κράτους. Η δημοσίευση αρχίζει τον Ιούνιο του 2010 και περιλαμβάνει τους επιμέρους φορείς της γενικής κυβέρνησης (κοινωνική ασφάλιση, νοσοκομεία, ΟΤΑ, νομικά πρόσωπα). Μηνιαία δημοσίευση στοιχείων για τη μισθοδοσία του Δημοσίου, τον μέσο μισθό και τον αριθμό των δημοσίων υπαλλήλων (από τον Ιούνιο του 2010).
Νόμος που θα απαιτεί δημοσίευση στο Διαδίκτυο όλων των αποφάσεων που αφορούν αναλήψεις υποχρεώσεων για κονδύλια στον τομέα της γενικής κυβέρνησης (τέλη Ιουνίου).
Πρόβλεψη για προσωπική ευθύνη των υπαλλήλων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για την παροχή αξιόπιστων δεδομένων (αλλά και προστασία τους έναντι πολιτικών παρεμβάσεων) ώς τον Σεπτέμβριο του 2010.
Αρχίζουν να δημοσιεύονται (ώς το τέλος Σεπτεμβρίου) έγκαιρες πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοοικονομική κατάσταση στις δημόσιες επιχειρήσεις και σε άλλους φορείς που δεν υπάγονται στη γενική κυβέρνηση.
Αρχίζει η διαδικασία (ώς το τέλος Σεπτεμβρίου) για τη δημιουργία ενός απλοποιημένου συστήματος αμοιβών (σ.σ.: ενιαίο μισθολόγιο) για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους, ώστε η αμοιβή να αντανακλά την παραγωγικότητα και τα καθήκοντα. Υιοθέτησή του ώς το τέλος του χρόνου.
Νόμος για τη μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού πλαισίου (ώς το τέλος του χρόνου). Θα γίνονται τριετείς προϋπολογισμοί δαπανών, θα ενδυναμωθεί η θέση του υπουργείου Οικονομικών (ο υπουργός θα έχει δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις για δαπάνες των άλλων υπουργείων), θα δημιουργηθεί ειδική υπηρεσία προϋπολογισμού στο Κοινοβούλιο.
Δημιουργία Ενιαίας Αρχής Πληρωμών για τους μισθούς στον δημόσιο τομέα ώς το τέλος του χρόνου. Ενιαίο σύστημα κρατικών προμηθειών και εισαγωγή ηλεκτρονικών συστημάτων δημοπρασίας, ώς το τέλος του χρόνου.
Εργασιακά
Εναρξη συζητήσεων για αναθεώρηση πλαισίου διαπραγματεύσεων των μισθών στον ιδιωτικό τομέα και των συμβάσεων (τέλη Ιουνίου)
Ψήφιση νόμου ώς το τέλος του χρόνου που θα προβλέπει:
Μείωση της αμοιβής της υπερωριακής εργασίας.
Μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείριση του χρόνου εργασίας.
Δυνατότητα σε τοπικά σύμφωνα να θέτουν μισθολογικές αυξήσεις χαμηλότερα από τις κλαδικές συμφωνίες και να εισάγουν αμοιβές που θα συνδέονται με την παραγωγικότητα σε επίπεδο επιχείρησης.
Αλλαγή του Κανονισμού σχετικά με το σύστημα διαιτησίας, ώστε και τα δύο μέλη να μπορούν να καταφύγουν στη διαιτησία αν διαφωνούν με την πρόταση του μεσολαβητή (ώς το τέ λος του χρόνου). Νόμος για τους κατώτατους μισθούς, με εισαγωγή μισθών κάτω από τον κατώτατο μισθό για ευάλωτες ομάδες όπως οι νέοι και οι μακροχρόνια άνεργοι.
Οι τρέχοντες κατώτατοι μισθοί θα παραμείνουν σταθεροί για τρία χρόνια, σε ονομαστικούς όρους.
Παράταση της περιόδου μαθητείας για νέες θέσεις εργασίας στο ένα έτος, με νόμο.
Μείωση του συνολικού επιπέδου αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης.
Αύξηση του ελάχιστου ορίου απολύσεων, ειδικά για μεγάλες επιχειρήσεις.
Διευκόλυνση των συμβάσεων προσωρινής εργασίας και ημιαπασχόλησης.
Φόροι
Προσωρινές «εισφορές κρίσης» στις πολύ κερδοφόρες επιχειρήσεις που θα αποφέρουν έσοδα τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ τον χρόνο το 2011, 2012 και 2013 (θα προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2011).
Μπαίνει ΦΠΑ σε νέες υπηρεσίες και μεταφέρονται στην κανονική κλίμακα το 30% τουλάχιστον των αγαθών και υπηρεσιών που σήμερα εμπίπτουν στη μειωμένη κλίμακα. Προσδοκώμενη αύξηση εσόδων 1 δισ. ευρώ (στον προϋπολογισμό του 2011).
«Πράσινος φόρος» στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Προσδοκώμενα έσοδα 300 εκατ. ευρώ το 2011 (στον προϋπολογι σμό του 2011). Αναπροσαρμογή αντικειμενικών αξιών ακινήτων. Στόχος, πρόσθετα έσοδα τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ.
Αύξηση φόρου στα είδη πολυτελείας (100 εκατ. ευρώ έσοδα) στον προϋπολογισμό 2011.
Δημιουργία ενός αποτελεσματικού σχήματος διαχείρισης έργου, με την αυστηρή επίβλεψη του υπουργείου Οικονομικών και ειδικές ομάδες για την ενίσχυση του εισπρακτικού μηχανισμού, την είσπραξη ανείσπρακτων οφειλών από τους μεγαλύτερους οφειλέτες, τους φορολογούμενους με μεγάλα εισοδήματα, την ποινική δίωξη των μεγαλύτερων παραβατών.
Αυθαίρετα
Κίνητρα για τη ρύθμιση των παραβιάσεων γης οι οποίες θα αποφέρουν επιπλέον έσοδα 1,5 δισ. ευρώ από το 2011 έως το 2013, εκ των οποίων τα 500 εκατ. ευρώ τουλάχιστον το 2011. Συλλογή φόρου για ημιυπαίθριους χώρους τουλάχιστον 800 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Φορτηγά
Νομοθεσία για τις οδικές μεταφορές (ώς το τέλος Σεπτεμβρίου) που θα άρει τους περιορισμούς που δεν προβλέπονται στην Οδηγία 96/26/ΕΕ της 29/4/1996 σχετικά με την είσοδο στο επάγγελμα των οδικών μεταφορών εμπορευμάτων και τις ελάχιστες σταθερές τιμές.
Κλειστά επαγγέλματα
Νομοθεσία (ώς το τέλος του χρόνου) για την άρση των περιορισμών στα κλειστά επαγγέλματα. Ειδικότερα, πρέπει να αρθούν οι εξής περιορισμοί:
Δικηγόροι: για ελάχιστη αμοιβή, ουσιαστική απαγόρευση διαφήμισης, για γεωγραφικούς περιορισμούς σχετικά με το πού μπορούν να δρουν οι δικηγόροι στην Ελλάδα.
Φαρμακοποιοί: σχετικά με τον αριθμό των φαρμακείων και το ελάχιστο περιθώριο κέρδους.
Συμβολαιογράφοι: σχετικά με την ελάχιστη αμοιβή, τον αριθμό των συμβολαιογράφων, γεωγραφικούς περιορισμούς σχετικά με το πού μπορούν να δρουν και ουσιαστική απαγόρευση διαφήμισης.
Αρχιτέκτονες, μηχανικοί και ορκωτοί λογιστές: σχετικά με την ελάχιστη αμοιβή.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο να έχει υιοθετηθεί ώς το τέλος του α΄ εξαμήνου του 2011.
Αγορές
Νόμος για την απλοποίηση της ίδρυσης νέων επιχειρήσεων (τέλος Ιουνίου).
Νέος επενδυτικός νόμος (ώς το τέλος Σεπτεμβρίου).
Αλλαγή της κλαδικής νομοθεσίας σε τομείς όπως ο τουρισμός, το λιανικό εμπόριο και η εκπαίδευση, διευκολύνοντας την ίδρυση υπηρεσιών και μειώνοντας τις απαιτήσεις σχετικά με γεωγραφικούς και ποσοτικούς περιορισμούς, νομικές και μετοχικές απαιτήσεις, κατώτερες ή ανώτερες αμοιβές, και περιορισμούς σε πολυτομεακές δραστηριότητες (ώς το τέλος του χρόνου).
Νόμος για την επιτάχυνση της διαδικασίας αδειοδότησης επιχειρήσεων (ώς το τέλος του χρόνου). Τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου της Ελληνικής Αρχής Ανταγωνισμού.
Υγεία
Νόμος για τις προμήθειες των νοσοκομείων, ώς το τέλος του χρόνου. Δημιουργία συστήματος διαχείρισης των φαρμάκων που θα ευνοεί τη χρήση γενόσημων φαρμάκων-αντιγράφων, ώς το τέλος του χρόνου.
Σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης των συνταγών των γιατρών, ώς το τέλος του χρόνου Ολοκληρώνεται, ώς το τέλος του χρόνου, πρόγραμμα μηχανοργάνωσης των νοσοκομείων, με αναβάθμιση των συστημάτων κατάρτισης των προϋπολογισμών τους, εισαγωγή διπλογραφικού λογιστικού συστήματος και περιοδική δημοσίευση ισολογισμών.